AS jy glo dat die doel van ‘n reis (nes die lewe) nie alleen lê in die eindbestemming nie, maar óók die reis, behoort jy sin in ’n verposing op Britstown te hê.
Na alle waarskynlikheid sal jy die dorp binnekom vanaf Strydenburg in die noorde (77 km) of Victoria-Wes in die suide (98 km). Vanaf die N12 wat Britstown grootliks verbygaan lyk die dorp na weinig. Maar moenie jou hierdeur laat mislei nie.
Langs sy stil agterstraatjies – veral in die omgewing van die pragtige N.G. Kerk (1877) – staan steeds pragtige voorbeelde van Karoo-argitektuur. Menige huis het koel voorstoepe en van hier kyk inwoners hoe die wêreld en die tyd stadig maar gewis verby gaan.
Terwyl ons deur Britstown se strate en stegies gedwaal het is ons belangstellend dopgehou vanaf sulke stoepe. Dié kyke is seker te verstane, want die meeste toeriste blits bloot deur Britstown op pad van die Kaap na Kimberley.
Dis juis aan dié roete wat Britstown sy bestaan te danke het. Tydens die diamantstormloop het boere die geleentheid raakgesien om munt te slaan uit fortuinsoekers wat hul geluk gaan beproef het op Kimberley se diamantmyne. Die boere het ‘n deel van die plaas Gemsbokfontein in 1877 gekoop en dit genoem na Hans Brits, die eienaar.
Volgens oorlewering was dié Hans (nes die fortuinsoekers) ’n avonturier wat nie graag stil gesit het nie. Hy het op sy dag vir dr. David Livingstone vergesel tydens ’n ontdekkingsreis na die noorde, vertel Jonathan Deal in sy boek, Timeless Karoo. Aanvanklik het ’n dorpsraad hier die septer geswaai, maar teen die tyd wat die Anglo-Boereoorlog uitgebreek het in 1899 was daar al meerdere besighede en kerke in Britstown en die dorp het munisipale status gekry.
Soos die meeste plattelandse Karoo-dorpe is ook Britstown grootliks lamgelê deur die ontvolking van die platteland. Nietemin bly dit steeds ’n belangrike wol- en vleisdistrik.
Hou die plaasname dop as jy uit Britstown ry. Dit vertel heelwat van dié geweste. Op die plaas Schilderspan is byvoorbeeld San-rotstekeninge te sien.
Op Elandsfontein, Soutaar, Twyfelhoek, Holdakkies, Doornkuil, Barendsfontein en Holpan word met skaap geboer, gejag en/of oorgeslaap.
As jy die energie het kan jy een van die Kambro-staproetes aandurf wat wissel van ’n 2km-staproete tot ‘n uitdaging oor ’n volle drie dae.
Nagenoeg 30 km noordwes van Britstown is die Smarttdam. Dis in 1895 laat bou deur die Smartt-sindikaat, ‘n private organisasie met landboubelange.
Dié ambisieuse besproeiingsprojek het die verbouing van groenvoer vir veral groot skaapkuddes moontlik gemaak. In 1954 is die sindikaat gelikwideer en sewe jaar later is die dam verwoes tydens die Groot Vloed toe die Ongersrivier erg omgekrap was. Vir drie jaar het die boere wat op die Smarttdam staat gemaak het vir leiwater, noustrop getrek. Maar genadiglik het die staat ingegryp en die dam is in 1964 reggemaak én verbeter.
Adlene Potgieter is ’n ideale persoon om jou meer te vertel van Britstown se doenighede. Sy en haar man Rian het in 1973 (toevallig die jaar waarin ek gebore is) die Central Hotel gekoop. Ná 35 jaar bedryf hulle steeds dié baken wat deesdae bekend staan as die Trans Karoo Country Lodge.
Terloops, buiten die N12 wat noord-suid loop, kan jy ook van die N1 by Hanover draai en via De Aar na Britstown ry. Die R384 lei van hier via die kleine Vosburg na Carnavon. As jy wes hou in Nieuwoudtville se rigting is hierdie ‘n ideale pad om onbekende plekke te verken onderweg na Namakwaland waar die blomme hopelik binnekort kop sal uitsteek. Ek lees juis hulle voorspel ’n puik blomjaar.
Ja, jy sal sin hê in Britstown as jy nie net mik vir jou eindbestemming nie, maar oortuig is die rit daarheen is van ewe veel waarde. Só behoort die lewe ook mos te wees. Geniet die reis!
Na alle waarskynlikheid sal jy die dorp binnekom vanaf Strydenburg in die noorde (77 km) of Victoria-Wes in die suide (98 km). Vanaf die N12 wat Britstown grootliks verbygaan lyk die dorp na weinig. Maar moenie jou hierdeur laat mislei nie.
Langs sy stil agterstraatjies – veral in die omgewing van die pragtige N.G. Kerk (1877) – staan steeds pragtige voorbeelde van Karoo-argitektuur. Menige huis het koel voorstoepe en van hier kyk inwoners hoe die wêreld en die tyd stadig maar gewis verby gaan.
Terwyl ons deur Britstown se strate en stegies gedwaal het is ons belangstellend dopgehou vanaf sulke stoepe. Dié kyke is seker te verstane, want die meeste toeriste blits bloot deur Britstown op pad van die Kaap na Kimberley.
Dis juis aan dié roete wat Britstown sy bestaan te danke het. Tydens die diamantstormloop het boere die geleentheid raakgesien om munt te slaan uit fortuinsoekers wat hul geluk gaan beproef het op Kimberley se diamantmyne. Die boere het ‘n deel van die plaas Gemsbokfontein in 1877 gekoop en dit genoem na Hans Brits, die eienaar.
Volgens oorlewering was dié Hans (nes die fortuinsoekers) ’n avonturier wat nie graag stil gesit het nie. Hy het op sy dag vir dr. David Livingstone vergesel tydens ’n ontdekkingsreis na die noorde, vertel Jonathan Deal in sy boek, Timeless Karoo. Aanvanklik het ’n dorpsraad hier die septer geswaai, maar teen die tyd wat die Anglo-Boereoorlog uitgebreek het in 1899 was daar al meerdere besighede en kerke in Britstown en die dorp het munisipale status gekry.
Soos die meeste plattelandse Karoo-dorpe is ook Britstown grootliks lamgelê deur die ontvolking van die platteland. Nietemin bly dit steeds ’n belangrike wol- en vleisdistrik.
Hou die plaasname dop as jy uit Britstown ry. Dit vertel heelwat van dié geweste. Op die plaas Schilderspan is byvoorbeeld San-rotstekeninge te sien.
Op Elandsfontein, Soutaar, Twyfelhoek, Holdakkies, Doornkuil, Barendsfontein en Holpan word met skaap geboer, gejag en/of oorgeslaap.
As jy die energie het kan jy een van die Kambro-staproetes aandurf wat wissel van ’n 2km-staproete tot ‘n uitdaging oor ’n volle drie dae.
Nagenoeg 30 km noordwes van Britstown is die Smarttdam. Dis in 1895 laat bou deur die Smartt-sindikaat, ‘n private organisasie met landboubelange.
Dié ambisieuse besproeiingsprojek het die verbouing van groenvoer vir veral groot skaapkuddes moontlik gemaak. In 1954 is die sindikaat gelikwideer en sewe jaar later is die dam verwoes tydens die Groot Vloed toe die Ongersrivier erg omgekrap was. Vir drie jaar het die boere wat op die Smarttdam staat gemaak het vir leiwater, noustrop getrek. Maar genadiglik het die staat ingegryp en die dam is in 1964 reggemaak én verbeter.
Adlene Potgieter is ’n ideale persoon om jou meer te vertel van Britstown se doenighede. Sy en haar man Rian het in 1973 (toevallig die jaar waarin ek gebore is) die Central Hotel gekoop. Ná 35 jaar bedryf hulle steeds dié baken wat deesdae bekend staan as die Trans Karoo Country Lodge.
Terloops, buiten die N12 wat noord-suid loop, kan jy ook van die N1 by Hanover draai en via De Aar na Britstown ry. Die R384 lei van hier via die kleine Vosburg na Carnavon. As jy wes hou in Nieuwoudtville se rigting is hierdie ‘n ideale pad om onbekende plekke te verken onderweg na Namakwaland waar die blomme hopelik binnekort kop sal uitsteek. Ek lees juis hulle voorspel ’n puik blomjaar.
Ja, jy sal sin hê in Britstown as jy nie net mik vir jou eindbestemming nie, maar oortuig is die rit daarheen is van ewe veel waarde. Só behoort die lewe ook mos te wees. Geniet die reis!
