Boergondiërs kán kos maak

Kos is 'n godsdiens in Boergondië, skryf Jens Friis.

TOE ons oplaas welgedaan opstaan, sê my metgesel wat redelik funksioneel is oor kos: ``Jô, hier eet jy nie nét om jou honger te stil nie, nè!''
Gewis nie. Vir die Boergondiërs is éét 'n estetiese belewenis. Dis 'n simbool van die goeie in die lewe.
Die okkasie om daardie dag weer eens die mae boordensvol te vul?
'n Jagtersete wat 'n hele Saterdag duur.
Elke jaar as die eerste blomme verskyn, kom die jagters byeen op dorpies soos dié van Juliette Binoche en Johnny Depp in die rolprent Chocolat.
In April is die lente voor die deur. Die inwoners verlang na die son, die warmte wat wag. Daar word gekook, maar ook gelag, geproe, geëet, geniet en gesels.
Dis hoe dit nou maar eenmaal gedoen word. Maak nie saak of dit op Vézelay, St. Bris le Vineux of in Auxerre is nie.
Die middagete begin om twaalfuur. Ons word vriendelik maar sonder fieterjasies ontvang en skuif langs lang tafels in. Die atmosfeer is gesellig warm, lekker luid. Beslis nie 'n sotto voce-arlour nie.
'n Stewige porsie gegeurde hoenderpensies word met soutigheidjies voorgesit. Warm kommetjies witaspersiesop met broccoli en croutons volg. Die borde is nie klein nie en dis vól.
Tussendeur berei 'n paar gekonfyte vroue die volgende gang terwyl kinders in die kombuis om hulle kloek.
Daar word vreeslik gekuier totdat twee groot skywe tuisgemaakte wildspatee verskyn en ná 'n ruk nog 'n porsie.
Dit word gevolg deur 'n wildevark-glansboud wat op 'n spit gebraai is, én ná 'n ruk ja, natuurlik 'n help-weer.
Daarna kom beespotbraaistuk met romerige amandelsous en groenslaai. Dis uit die boonste rakke. Met die tweede omstuur help ek my natuurlik weer. 'n Kleiner happie, want my smaakkliere wíl nog, maar my maag kan nie meer nie.
Ons eet groenslaai voor die kaas. Die verskeidenheid is 'n versoeking.
Nog is dit het einde niet, want volgende is sjokolademousse-koek in brandewyn. Hierby word sjampanje gedrink.
En uiteindelik die koffie. Die ganse maaltyd word afgerond met schnapps.
Die honderdtal gaste het by die 200 bottels wyn gedrink. Tog het elke Fransman hom gedra. Jy merk skaars dat daar soveel van die spreekwoordelike ``nektar van die gode'' in kele verdwyn. Elke gang word dan ook met sy eie wêreldgehalte-wyn voorgesit. Soos Leonardo da Vinci immers gesê het: ``Wyn is die hemelse drank van die druif.''
Die maaltyd hou eers so agtuur op. Die volgende Sondag sou die ganse kommune vir nog 'n sosiale geleentheid byeenkom die jaarlikse ``varkete''.
Gelukkig sou ek dan al elders wees. Hierdie mense eet darem al te verskriklik!